Embuild Vlaanderen bepleit Woonbalans om crisis tegen te gaan
Woonaanbod slaagt er niet in om de vraag van huishoudens te volgen
Het woonbeleid bevindt zich op een kantelpunt. Volgens Embuild Vlaanderen moeten er tegen 2035 een half miljoen woningen bij- of heropgebouwd worden. Deze groeiende woonvraag vraagt om een duidelijke coördinatie. Daarom pleit de bouwfederatie voor een Vlaamse Woonbalans, die onder auspiciën van de Vlaamse overheid in het leven geroepen moet worden. Een panel van experts uit diverse disciplines kan zo de woningvoorraad, behoeften en betaalbaarheid voor de toekomst helder inschatten.
Meer huishoudens dan beschikbare woningen
Vandaag de dag zijn er 3.357.773 woningen beschikbaar in Vlaanderen, bedoeld voor 2.926.471 huishoudens. Meer dan 13% van die woonvoorraad bestaat echter uit woningen zonder domicilie. Dit percentage omvat onder andere frictieleegstand, tweede verblijven, studentenkoten en vestigingen voor arbeidsmigranten. Het aantal woningen zonder domicilie blijft al jaren systematisch stijgen en kan niet zomaar gereduceerd worden.
Als men de woningen zonder domicilie niet meetelt, wordt het aantal beschikbare verblijven geschat op 2.898.430 woningen. Dat is minder dan het aantal huishoudens in Vlaanderen. Bovendien wordt er een fikse groei van het aantal huishoudens verwacht door de vergrijzing en toename van het aantal alleenstaanden. Dit resulteert in een tekort aan woonreserve, wat leidt tot steeds hogere woonprijzen die de betaalbaarheid onder druk zetten.
De berekeningen voor 2022 en 2023 zijn gebaseerd op een prognose van Embuild Vlaanderen
Bron voor de evolutie van het aantal woonentiteiten: Statistiek Vlaanderen – woningvoorraad Vlaams gewest 2001-2023
Bron voor het aantal woningen zonder domicilie: “Waar woont de Vlaming in 2035?” van Omgeving Vlaanderen
Half miljoen nieuwe woningen tegen eind 2035
Uit berekeningen van Embuild Vlaanderen blijkt dat er tussen nu en 2035 zo’n 230.000 bijkomende woongelegenheden nodig zijn om de groei aan huishoudens op te vangen. Dat zijn 45.000 nieuwe woningen per jaar. Een uitdaging van formaat. Daarnaast bezit Vlaanderen over een sterk verouderd woningpatrimonium. Daarom zullen er volgens Embuild Vlaanderen in de volgende elf jaar ook tot 240.000 slechte woningen gesloopt of heropgebouwd moeten worden.
Bovendien zal ook de stijgende trend van woningen zonder domiciliëring niet keren. Die toename wordt minimaal geraamd op 30.000 verblijven. Alles samen komt dat op een half miljoen nieuwe en heropgebouwde woningen tegen eind 2035.
HOEVEEL NIEUWE WONINGEN ZIJN NODIG TEGEN 2035?
- Groei van aantal huishoudens: 230.000 nieuwe woningen
- Sloop en heropbouw van slechte woningen: 182.000 tot 240.000 nieuwe woningen
- Groei van het aantal woningen zonder domicilie: minimaal 30.000 woningen (voorzichtige aanname)
- Totaal: minimaal 500.000 nieuwe woningen nodig om aan de woonbehoefte te voldoen tegen 2035
De berekeningen voor 2022 en 2023 zijn gebaseerd op een prognose van Embuild Vlaanderen
Bron voor beschikbare woningen voor huishoudens: verwerking Embuild Vlaanderen op basis van vorige grafiek
Bron voor de evolutie van het aantal huishoudens t.e.m. 2023: Statbel - aantal private huishoudens in het Vlaams gewest
Vlaamse Woonbalans moet wooncrisis handhaven
Om een dak boven ieders hoofd te verzekeren, zijn objectivering, lange termijnprojecties en sensibilisering van essentieel belang. Daarom pleit Embuild Vlaanderen voor een Vlaamse Woonbalans. Dit panel van experts, waaronder planologen, architecten, economen, mobiliteit- en bouwexperts, zal de objectieve cijfers met betrekking tot de woningvoorraad, behoeften en betaalbaarheid bijhouden. Op die manier kan de toekomst beter ingeschat worden.
Marc Dillen, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen, licht het belang hiervan toe: “De Vlaamse Woonbalans kan adviseren over de beleidsmaatregelen die genomen zullen moeten worden om betaalbaar wonen te garanderen. Provincies en gemeenten lanceren nu al afzonderlijke ruimtelijke plannen die de woonbehoeften onderschatten en ruimtelijke beperkingen opleggen. Bovendien maken ook complexe vergunningsprocedures en juridische geschillen woonprojecten tijdrovender, risicovoller en duurder.”
